PAŞANIN BAHÇESİ & PAŞABAHÇE ( 2. BÖLÜM )

Paşabahçe aynı zamanda Cumhuriyet dönemi ve öncesinde sanayinin kurulduğu bir bölge olmuştur. Bu nedenle çok göç almış ve nüfusu hızla artmıştır. Özellikle Karadeniz bölgesinden gelen göçler hazine arazileri üzerine yaptıkları gecekondular , çarpık yapılaşmaya neden olmuş , çirkin bir manzara ortaya çıkmıştır.

İlk fabrikalardan birisi Tuğla ve Kiremit fabrikasıdır. Bugünkü Şişe ve Cam Fabrikasının arkasında Çukurçayırda kurulmuştur. 1965 yılında kapatılmıştır.

Diğer fabrikada Shell'dir. Uzun bir süre önce kapatılmıştır. Bugün yerinde Beykoz Belediye Başkanlığı ve çeşitli birimleri yer almaktadır. Kaymakamlık , Adliye , Emniyet Müdürlüğü , Nikah Dairesi ve Sinemalar yer almaktadır. Çubuklu'ya yakın Petrol Ofisi dolum tesisleri bir müddet önce buradan taşınmıştır. Şimdi sahil kısmında Clup 29 faaliyettedir.

Paşabahçe merkezde deniz kıyısında bulunan Tekel İçki ve İspirto Fabrikasıda , özelleştirildikten sonra 2004 yılında kapatılmıştır.

Paşabahçe Şişe ve Cam Fabrikasının ülke ekonomisine yapmış olduğu katkılardan dolayı üzerinde biraz durmakta fayda olduğunu düşünüyorum. Cumhuriyetimiz'in kuruluş yıllarında herşeyden yoksun Türkiye , birçok sektöre el attı. ATATÜRK'ün bizzat yönlendirmeleri ve direktifleri sonucu Cam sanayi Paşabahçe'yi yarattı. Cumhuriyet hükümeti 1934 yılında çıkardığı bir kararname ile İş Bankasına Türkiye'de Cam sanayini kurma görevini verdi. İş Bankası Genel Müdürü Muammer Eriş'dir. Cam işleme ataölyelerininin Paşabahçe ve havalisinde olması ve diğer fabrikaların da bu bölgede olması fabrikanında bu bölgede kurulmasında etkili olmuştur. Banka fabrikanın yerinin satın alınması , fizibilite çalışmalarının yaptırılması görevlerini , İktisat Vekili , Celal Bayar'ın yakın arkadaşı İş Bankalı Ethem ( Rıfat ) Aktaş'a vermiştir.

( Ethem Aktaş'ın kişiliği hakkında kısa bilgi ; Ethem Rıfat Aktaş uzun bir süreden beri Paşabahçe'de oturmakta olup , bankacılık camiasında çalışkanlığı ve dürüstlüğüyle takdire şayan bir kişi olmuştur. Aynı zamanda Paşabahçe'de muhtarlık , Parti Temsilciliği gibi seciyeligörevlerdede bulunmuştur. O yıllarda , bugünkü Beykoz Konaklarının bulunduğu yerden çıkan fındık suyunu Tepeköy mahallesine , İncirköy mahallesine ve Paşabahçe'ye Safiye Sultan çeşmesine getirmiştir. İstiklal Harbi esnasında fiilen , maddeten , bedenen hizmetlerde bulunmuştur. Konağında daima sayıları üçten az olmıyan yetimleri bulunur onları besler , büyütür ve iş sahibi olmalarını sağlardı. Ethem Aktaş 1940 yılında , çok genç yaşta (46 ) vefat etmiştir. Kabri Paşabahçe mezarlığındadır. )

( Ethem Rıfat Aktaş'ın oğlu , rahmetli Basri Aktaş , 1946 yılında yedek Subaylık görevi bitiminde , Celal Bayar tarafından , Ankaraya davet edilir. Demokrat Partinin Genel Sekreterliği görevini üslenir. Rahmetli Bülent Ecevit ,Metin Toker üçü aynı evde kalırlar. Daha sonra , Adnan Menderes'in Özel Kalem Müdürlüğü görevini yürüten Basri aktaş , Kastamonu Milletvekilliği ve Avrupa Kons. Başk. Yapmıştır. 1960 İhtilalinde İtalya'da olmasına rağmen ülkesine dönmüştür. Birdaha siyasete dönmemiştir. ) Ethem Aktaş , Şişe ve Cam fabrikasının kurulacağı arsayı , sahipleri olan , Sahip Molla'lardan satın alır. Arazinin bir kısmı bir ruma aittir satmak istemesede Rıfat Bey'i kıramamış satmak zorunda kalmıştır. Fabrikayı Temel atma aşamasına getirir. 1934 Yılında devrin Başbakanı İsmet İnönü tarafından fabrika temeli atılır. Bir yıl içinde fabrika açılışa hazır hale getirilir. 1935 Yılında yapılan bir törenle Paşabahçe Şişe ve Cam fabrikası hizmete girer. Bulunduğu semtin adını Uluslararası bir marka haline getiren , 68 yıllık Paşabahçe Şişe ve Cam Fabrikası , 6 Ağustos 2002 tarihinden itibaren bu semtteki faaliyetlerine son verip kapatılmıştır. Bugün faaliyetlerini , Kırklareli , Mersin , Eskişehir , Denizli gibi illerimizde sürdürmektedir.

Yöre halkının yazları nefes aldığı , denize girdiği ve piknik yaptığı bir mesire yeride Burunbahçe'dir. Asırlık çam ve erguvan ağaçlarının bulunduğu , seyrine doyum olmayan eşsiz boğaz manzarasının olduğu bu yerde , bir çok dizi ve film çekilmesinde doğal plato vazifesi görmüştür.

İkinci Boğaz Köprüsü'nün yapılmasıyla bölgede lüks konutlar yapılmaktadır. Beykoz Konakları , Acarlar gibi büyük siteler yapılmıştır.

Paşabahçe birçok devlet adamının yanı sıra , sanatc,çılarda yetiştirmiştir. Bunlardan bazıları Necdet Mahfi Ayral , Müşir İzzet Paşa'nın torunudur. Sadri Alışık , İncirköyde , Köybaşı çeşmesinin karşısındaki evde dünyaya gelmiştir. Babası Rafet Kaptan , Annesi Saffet hanımdı. Hadi Çaman'da Paşabahçe'li olarak sanat dünyamızda yerini almıştır. Eski FENERBAHÇE'li şeref ve M.Ali Has kardeşler , Şirzat Dağcı'da Paşabahçeli'dir.....